6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremden en çok etkilenen şehirlerin başında gelen Hatay’ın kent merkezinin yeniden hayat bulmasını, kültürel mirasını ve kent kimliğinin korunmasını amaçlayan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından belirlenen pilot proje alanında Türkiye Tasarım Vakfı’nın oluşturduğu iş birliği platformunca yürütülen tasarım ve proje çalışmalarıdır.
Türkiye Tasarım Vakfı; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yapılan protokoller kapsamında deprem sonrası Hatay’ın Antakya başta olmak üzere, Kırıkhan, Defne ve Samandağ ilçelerinin merkezlerinde belirlenen pilot alanlar için, kentsel ölçekten uygulama ölçeğine kadar, yerel-ulusal-uluslararası farklı disiplinlerden (mimarlık, şehir planlama, inşaat mühendisliği, arkeoloji, jeoloji, peyzaj mimarlığı, tarih, yer bilimi ve farklı mühendislik alanlarından) oluşan TTV Hatay Tasarım ve Planlama İş birliği Grubu’na gönüllü liderlik ederek süreci yürütmektedir.
Türkiye Tasarım Vakfı, deprem sonrası yeniden yapılanma ve canlandırılması için ihtiyaç duyulan tasarım ve planlama çalışmalarını Hatay’ın yanı sıra Adıyaman’da da üstlenmiştir.
Adeas Mimarlık, Apsis Proje, Baka Mimarlık, BIG Architecture, Bilgin Mimarlık, Boran Ekinci Mimarlık, Çinici Mimarlık, DB Mimarlık, Dome Mimarlık, Elektra Mühendislik, Ethos Yangın Danışmanlık, Foster&Partners, Hatay’ın yerel otoriteleri, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Hatice Pamir, I.N.D, İskenderun Teknik Üniversitesi Restorasyon Bölümü’nden Doç. Dr. Mert Nezih Rifaioğlu, İTÜ’den Prof. Dr. Feridun Çılı, Kayabay Mimarlık, Kentin Mimarları, KEYM (Kentsel Yenileme Merkezi), Kreatif Mimarlık, Mado Mühendislik, M Design, MEK Atölye, MIC, Mustafa Kemal Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Bölümü ile birlikte GeoDynamic Danışmanlık, NSMH, On Design, PMM-Parla Mühendislik, Rasa Studio, Saina Consulting, Statik İstanbul Akademi, Studio For A, Studio NeoGe, Sour Studio ,Tece Mimarlık, Tepaş Mühendislik, Tez Yapı Statik, To Stüdyo, Uğur Harita, Viva Mimarlık, Yalın Mimarlık, YBT-Yapı Tasarım Servisleri, YTÜ’den Doç. Dr. Serhat Başdoğan, YTÜ Zemin Mekaniği Bölümü’nden Prof. Dr. İbrahim Kutay Özaydın, We’re Mimarlık
Hatay’ın tarihi ve arkeolojik araştırmalarından bölgenin doğal, sosyolojik ve ekonomik yapısına; sürdürülebilir kentsel mimari tasarımdan şehirciliğe, zemin değerlendirme ve iyileştirmeden ulaşım ve peyzaja; aydınlatma ve kent mobilyaları tasarımından kentin bitki örtüsüne kadar geniş kapsamlı çalışmalar yürütmektedir. İş birliği grubu; çalışmanın başlangıcından itibaren kamu kurumları, yerel sivil toplum kuruluşları, yerel yönetimler ve yerel halk ile çok sayıda toplantılar, çalıştaylar ve basın buluşmaları düzenledi ve düzenlenmeye devam ediliyor. İş birliği grubunun, bölge halkının sorularını cevaplayabilmek ve operasyonlarını yürütebilmek için Hatay’da bir ofisi bulunuyor.
Türkiye Tasarım Vakfı, herhangi bir davet ve çağrı beklemeden depremin hemen ardından 18 Şubat 2023’te Hatay bölgesine giderek gönüllü çalışmalarına başlamıştır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile 21.09.2023, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile 01.08.2023 tarihi ile protokoller yapılmıştır. Nisan 2024’te ilgili bakanlıklara faaliyetler kapsamında ihtiyaç duyulan tasarım ve planlama çalışmalarının sunulması hedeflenmektedir.
Masterplana göre, nehir kıyısı ve dere yataklarının imara kapatılmasıyla toplam yeşil alan deprem öncesine göre yaklaşık 2 katına çıkarılacak.
14 Kasım 2023 tarihinde Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’nın talebi ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın onayıyla Hatay’ın Antakya ve Defne ilçelerindeki 207 hektarlık bölgeyi içeren 8 mahalle, ‘Rezerv Yapı Alanı’ olarak belirlendi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen kararlar doğrultusunda proje sınırları içindeki mahallelerde demografik yapı ve hak sahipliği korunmakta, ek konut üniteleri yapılmamaktadır. Böylece önceki komşuluk ilişkileri korunarak ve bölgeye ek nüfus getirilmemesi projenin temel hedeflerindendir. Bu çerçevede tüm çalışmalarda, deprem öncesi mülkiyet pozisyonlarına en yakın noktada konut ünitelerinin sahiplerine verilmesi hedeflenmektedir. 14 Kasım 2023 tarihinde Antakya’da proje alanını kapsayacak şekilde yapılmış olan ‘rezerv yapı alanı’ ilanı uygulama aşamasında planlama süreçlerindeki pratik sorunları gidermeyi hedeflemektedir. Projede yerel halkın mülkiyet haklarının korunması esastır.